Việc sử dụng kháng sinh không chỉ tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh mà còn tác động tiêu cực đến hệ vi sinh đường ruột, gây ra nhiều vấn đề về tiêu hóa. Vậy nguyên nhân uống kháng sinh bị rối loạn tiêu hoá do đâu và cách để giảm thiểu các tác dụng phụ không mong muốn như thế nào, đọc ngay bài viết dưới của Chi Bach Pharma nhé!
Tại sao dùng kháng sinh lại làm rối loạn tiêu hóa?
Kháng sinh hoạt động bằng cách tiêu diệt các vi khuẩn gây bệnh. Tuy nhiên, chúng không phân biệt được vi khuẩn có hại và vi khuẩn có lợi. Khi sử dụng kháng sinh, ngoài việc tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh, chúng còn làm giảm số lượng vi khuẩn có lợi sống trong đường ruột, gây mất cân bằng hệ vi sinh vật. Điều này dẫn đến các vấn đề tiêu hóa như:
- Mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột: Vi khuẩn có lợi đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ đường ruột khỏi các vi khuẩn gây bệnh khác. Nó tham gia vào quá trình tiêu hóa thức ăn và sản xuất các vitamin cần thiết cho cơ thể. Khi số lượng vi khuẩn có lợi giảm đi, cơ hội nhiễm khuẩn sẽ tăng lên. Sự mất cân bằng hệ vi sinh vật có thể gây ra các triệu chứng như tiêu chảy, táo bón, đau bụng, đầy hơi… và gây rối loạn tiêu hóa.
- Tăng nguy cơ kháng thuốc: Khi sử dụng thuốc kháng sinh dài ngày sẽ làm bệnh rối loạn tiêu hóa nặng hơn và dẫn đến kháng kháng sinh. Nguyên nhân do các vi khuẩn sau quá trình dài tiếp xúc với môi trường kháng sinh đã biến đổi để thích ứng với môi trường chứ không dễ dàng bị tiêu diệt. Tình trạng kháng kháng sinh sẽ làm cho việc điều trị nhiễm khuẩn gặp nhiều khó khăn trong điều trị.
Lạm dụng kháng sinh làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột
Triệu chứng bị rối loạn tiêu hóa sau khi uống kháng sinh
Các triệu chứng rối loạn tiêu hóa sau khi uống kháng sinh thường xuất hiện trong hoặc sau khi kết thúc đợt điều trị. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Tiêu chảy: Đây là triệu chứng thường gặp nhất, phân có thể lỏng, nhiều nước và đi nhiều lần trong ngày.
- Táo bón: Ngược lại với tiêu chảy, một số người lại bị táo bón sau khi dùng kháng sinh.
- Đau bụng: Cảm giác đau bụng, đầy bụng, khó chịu ở vùng bụng.
- Buồn nôn, nôn: Một số người có thể bị buồn nôn hoặc nôn sau khi dùng kháng sinh.
- Mất cảm giác ngon miệng: Việc rối loạn tiêu hóa có thể làm giảm cảm giác ngon miệng và ảnh hưởng đến quá trình ăn uống.
Đau bụng là biểu hiện thường thấy khi bị rối loạn tiêu hóa
Những rủi ro tiềm ẩn khi đường tiêu hóa bị ảnh hưởng bởi kháng sinh
Việc đường tiêu hóa bị ảnh hưởng bởi kháng sinh không chỉ gây ra những phiền toái nhất thời như tiêu chảy, táo bón mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng hơn. Dưới đây là một số vấn đề bạn có thể gặp phải:
- Nhiễm khuẩn kháng thuốc: Khi sử dụng kháng sinh, những vi khuẩn gây bệnh yếu hơn sẽ bị tiêu diệt, chỉ còn lại những vi khuẩn mạnh mẽ, kháng thuốc. Điều này khiến việc điều trị các bệnh nhiễm trùng trong tương lai trở nên khó khăn hơn.
- Gây ra các bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng: Vi khuẩn kháng thuốc có thể gây ra các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm như viêm phổi, nhiễm trùng máu, nhiễm trùng đường tiết niệu...
- Ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa: Sự mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột có thể làm giảm khả năng hấp thu chất dinh dưỡng, gây suy dinh dưỡng, chậm lớn ở trẻ em.
- Tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính: Rối loạn hệ vi sinh đường ruột kéo dài có liên quan đến nhiều bệnh mãn tính như viêm đại tràng, bệnh Crohn, béo phì, tiểu đường type 2...
- Suy giảm hệ miễn dịch: Hệ vi sinh đường ruột đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích hệ miễn dịch. Khi hệ vi sinh bị phá hủy, khả năng chống lại bệnh tật của cơ thể sẽ suy giảm.
- Trầm cảm, lo âu: Rối loạn hệ vi sinh đường ruột có thể ảnh hưởng đến trục não-ruột, gây ra các vấn đề về tâm lý như trầm cảm, lo âu.
Lạm dụng kháng sinh sẽ gây nhiễm khuẩn kháng thuốc
Những biện pháp nào giúp giảm thiểu tình trạng rối loạn tiêu hóa do kháng sinh?
Để giảm thiểu tình trạng rối loạn tiêu hóa do kháng sinh thì bạn nên áp dụng các biện pháp Chi Bach Pharma tổng hợp dưới đây:
Cách sử dụng kháng sinh đúng cách để bảo vệ hệ tiêu hóa
- Tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ: Dùng đủ liều, đủ thời gian theo đúng đơn thuốc. Không tự ý ngưng thuốc khi thấy bệnh đỡ hay lạm dụng kháng sinh hàng ngày vì gây ra hiện tượng kháng thuốc và làm vi khuẩn gây bệnh tồn tại nhiều, ảnh hưởng đến sức khỏe.
- Không tự ý mua và sử dụng kháng sinh: Chỉ sử dụng kháng sinh khi có chỉ định của bác sĩ.
- Không chia sẻ kháng sinh cho người khác vì mỗi loại kháng sinh phù hợp với một loại bệnh khác, dùng sai thuốc sẽ khiến việc điều trị chậm trễ hơn.
Cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ khi sử dụng kháng sinh
Khi nào nên đi khám bác sĩ khi bị rối loạn tiêu hóa sau khi uống kháng sinh?
Bạn nên đi khám bác sĩ ngay khi xuất hiện các triệu chứng sau:
- Tiêu chảy kéo dài: Nếu tình trạng tiêu chảy kéo dài trên 2 ngày, đi ngoài nhiều lần trong ngày, phân lỏng, có máu hoặc chất nhầy, bạn nên đến khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
- Đau bụng dữ dội: Đau bụng quặn thắt, đau dữ dội, không thuyên giảm khi uống thuốc giảm đau là dấu hiệu cần được thăm khám ngay.
- Sốt cao: Nếu kèm theo tiêu chảy, đau bụng và sốt cao trên 38 độ C, bạn cần đi khám để loại trừ các bệnh nhiễm trùng khác.
- Mệt mỏi, chán ăn, mất nước: Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, mất nước nghiêm trọng (tiểu ít, miệng khô, da nhăn nheo) cần đến bệnh viện ngay.
- Viêm đại tràng giả mạc: Đây là một biến chứng nghiêm trọng của việc sử dụng kháng sinh. Các triệu chứng bao gồm tiêu chảy nặng, phân có máu hoặc mủ, sốt cao, đau bụng dữ dội. Nếu nghi ngờ bị viêm đại tràng giả mạc, bạn cần đến bệnh viện ngay để được điều trị.
Nếu kèm theo tiêu chảy, đau bụng và sốt cao trên 38 độ C thì cần đi khám ngay
Những điều cần lưu ý trong chế độ ăn uống khi bị tiêu chảy do kháng sinh
Chế độ ăn uống rất quan trọng với hệ tiêu hóa, nếu đang bị tiêu chảy do kháng sinh thì bạn cần lưu ý một số điều sau đây:
- Bổ sung nhiều chất lỏng: Uống đủ nước, nước điện giải để bù nước và chất khoáng đã mất.
- Ăn các thức ăn dễ tiêu: Chọn các loại thực phẩm dễ tiêu hóa như cháo loãng, súp, bánh mì trắng, chuối chín,...
- Tránh các thực phẩm khó tiêu: Không ăn các loại thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, đồ uống có ga, rượu bia,...
- Bổ sung lợi khuẩn: Sử dụng các sản phẩm chứa lợi khuẩn như sữa chua, men vi sinh để giúp phục hồi hệ vi sinh đường ruột.
- Ăn nhiều rau xanh, trái cây: Các loại rau xanh, trái cây giàu chất xơ giúp tăng cường sức khỏe đường ruột.
Khi bị tiêu chảy do kháng sinh cần bổ sung nhiều nước
Trên đây là những thông tin hữu ích về tình trạng uống kháng sinh bị rối loạn tiêu hoá mà Chi Bach Pharma muốn chia sẻ tới bạn. Nếu còn bất cứ thắc mắc gì thì liên hệ ngay với chúng tôi để được giải đáp tận tình nhé!
