Tiêu chảy: khái quát, nguyên nhân, biến chứng và cách phòng ngừa

Tiêu chảy là một tình trạng phổ biến mà ai cũng đã từng trải qua ít nhất một lần trong đời. Đó là cảm giác khó chịu khi dạ dày và ruột không hoạt động đúng cách, dẫn đến việc phải đi vệ sinh liên tục và mất nước cơ thể. Cảm giác mệt mỏi, buồn nôn và đau bụng là những triệu chứng thường gặp khi bị tiêu chảy. Để phòng tránh tình trạng này, việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và sạch sẽ cùng việc uống đủ nước hàng ngày là rất quan trọng.

DS. Ngô Thuỳ Chi, CEO
Tư vấn chuyên môn bài viết DS. Ngô Thuỳ Chi, CEO

Xem chi tiết
Tiêu chảy: khái quát, nguyên nhân, biến chứng và cách phòng ngừa

Tiêu chảy là chứng rối loạn tiêu hóa thường gặp ở hầu hết các đối tượng và độ tuổi. Bệnh xuất phát từ nhiều nhóm nguyên nhân khác nhau và nếu không khắc phục sẽ dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm, đe dọa đến sức khỏe. Vậy làm sao để biết nguyên nhân cũng như cách phòng ngừa tiêu chảy? Cùng Chi Bach Pharma đi tìm hiểu qua bài viết sau.

Bệnh tiêu chảy là bệnh gì?

Tiêu chảy là một trong những bệnh lý tiêu hóa phổ biến, xuất hiện cả ở trẻ em và người lớn. Tình trạng được nhận biết rất dễ dàng với dấu hiệu đi ngoài nhiều lần, phân lỏng kèm nước một cách bất thường. Người bệnh cũng cần phải phân biệt với hiện tượng đại tiện nhiều nhưng phân lỏng hoặc đặc, dính ở em bé đang bú sữa mẹ. Các trường hợp này đều không phải bị bệnh tiêu chảy. Tình trạng có thể phát triển từ nhẹ đến nặng và nếu không được kiểm soát kịp thời có thể đe dọa đến tính mạng. Do đó ngay khi nhận thấy dấu hiệu, người bệnh nên chủ động thăm khám để kịp thời điều trị, tránh ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.

Phân loại các bệnh tiêu chảy

Có 4 loại tiêu chảy 

Bệnh tiêu chảy được chia thành 4 cấp độ khác nhau dựa trên các đặc tính về thời gian mắc, cơ chế của bệnh, mức độ nghiêm trọng và đặc điểm của phân: 
- Tiêu chảy cấp tính: Đây là loại bệnh thường gặp ở lứa tuổi trẻ em mầm non và những năm đầu bậc tiểu học, bệnh xuất hiện đột ngột, phân lỏng nhiều nước, số lần đi nhiều hơn 3 lần/ ngày, kéo dài khoảng 1 tuần. Tiêu chảy cấp tính thường xuất phát do nhiễm khuẩn thực phẩm hoặc do thức ăn không phù hợp. 
- Tiêu chảy mãn tính: Tình trạng bệnh tiêu chảy kéo dài hơn 2-4 tuần dai dẳng hoặc mãn tính. Ở người khỏe mạnh, bệnh có thể gây phiền toái hoặc ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của những người có hệ miễn dịch yếu, suy giảm miễn dịch 
Tiêu chảy thẩm thấu: Là tiêu chảy do hấp thu chất điện giải, dịch và dinh dưỡng, mức độ từ nhẹ đến vừa với khối lượng phân từ 250ml - 1l/ ngày. Việc không hấp thu được chất dinh dưỡng đơn thuần như lactose thường gây trướng bụng hơn là tiêu chảy 
- Tiêu chảy xuất tiết: Là sự rối loạn chuyển tải ion trong các tế bào biểu mô của ruột gây giảm hấp thu hoặc tăng sự bài tiết, thậm chí là cả hai.

Xem thêm: Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị tiêu chảy

Nguyên nhân dẫn đến tiêu chảy

 

Ngộ độc thực phẩm dẫn đến tiêu chảy 

Một số nguyên nhân dẫn đến bệnh tiêu chảy bao gồm:
  • Ngộ độc thực phẩm: Các triệu chứng thường xuất hiện nhanh chóng như nôn mửa và thường hết trong vòng 24 giờ
  • Nhiễm khuẩn như salmonella, nhiễm virus như rotavirus và ký sinh trùng như giardia. Nguyên nhân phổ biến nhất gây tiêu chảy ở trẻ là do virus. Các triệu chứng của nhiễm trùng đường tiêu hóa do virus thường gồm đau đầu, sốt, nôn mửa, đau dạ dày
  • Rối loạn tiêu hóa bạch cầu ái toan - nhóm bệnh phức tạp đặc trưng bởi lượng tế bào bạch cầu cao hơn mức bình thường
  • Khối u thần kinh - thường xuất phát trong đường tiêu hóa
  • Xơ nang - bệnh di truyền dẫn tới tích tụ chất nhầy dày cản trở cơ thể hấp thụ chất dinh dưỡng từ thức ăn
  • Bệnh Hirschsprung là bệnh bẩm sinh khi trẻ sinh ra bị thiếu các tế bào trong cơ bắp của một phần hay toàn bộ đại tràng
Tìm hiểu thêm: Cách trị chứng đau bụng tiêu chảy cấp tốc

Biểu hiện thường thấy của bệnh tiêu chảy

Một số biểu hiện khi bị tiêu chảy 

Biểu hiện phổ biến và dễ thấy nhất của bệnh tiêu chảy là đi ngoài nhiều lần, phân lỏng, kèm nước. Bên cạnh đó cũng xuất hiện những biểu hiện như:
  • Đầy bụng, sôi bụng
  • Đi ngoài nhiều lần trong ngày, ban đầu phân lỏng, sau toàn nước
  • Nôn thức ăn, nước có màu vàng nhạt hoặc trong
  • Chuột rút
  • Biểu hiện mất nước: da nhăn nheo, khô, khát nước, cơ thể hốc hác, mạch đập nhanh, mắt trũng, tiểu tiện ít, chân tay lạnh, hạ huyết áp,...

Khi nào cần đến gặp bác sĩ do bệnh tiêu chảy

Đa số các trường hợp tiêu chảy cấp đều có thể tự khỏi và sẽ cải thiện trong vài ngày. Nhưng nếu tình trạng này kéo dài hơn 2 ngày, bệnh nhân nên đến gặp bác sĩ để được chăm sóc cũng như điều trị kịp thời. Ngay khi nhận thấy các dấu hiệu nghi ngờ bệnh tiêu chảy, người bệnh nên tìm kiếm sự giúp đỡ của bác sĩ khi:
  • Đi ngoài phân đen, hắc ín
  • Đi ngoài ra máu
  • Ỉa chảy kéo dài hơn 2 ngày
  • Buồn nôn
  • Sốt cao trên 38,3 độ C, kéo dài hơn 24 giờ
  • Nước tiểu có màu đậm
  • Đau bụng dữ dội ở bụng (đặc biệt là vùng hạ sườn bên phải hoặc phần sau)
  • Lượng nước tiểu ít bất thường
  • Tim đập nhanh
  • Da khô
  • Nhức đầu
  • Xuất hiện tiêu chảy sau khi nhập cảnh từ nước ngoài trở về
Đọc thêm: Vì sao trẻ bị tiêu chảy? Nguyên nhân và giải đáp.

Những biến chứng nguy hiểm của bệnh tiêu chảy

Bệnh tiêu chảy có thể kéo dài từ vài ngày cho đến một tuần, nếu được điều trị đúng cách bệnh sẽ không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Tuy nhiên phụ huynh chủ quan không phát hiện và điều trị cho bé, có thể gây ra một số vấn đề nghiêm trọng khiến trẻ bị suy kiệt, rơi vào hôn mê, suy dinh dưỡng, mất nước, gây trụy mạch. Một số biến chứng nguy hiểm khi bị bệnh tiêu chảy bao gồm:
  • Vùng quanh hậu môn bị hăm loét đỏ do đi ngoài nhiều lần
  • Suy dinh dưỡng: Tiêu chảy là một trong số những nguyên nhân hàng đầu dẫn tới suy dinh dưỡng ở trẻ dưới 5 tuổi tác động trực tiếp đến quá trình tăng trưởng và phát triển nhận thức
  • Mất nước: Các chất điện giải như: Kali, Natri, Clorua, Bicarbonate,...sẽ bị mất trong giai đoạn đầu của bệnh qua phân, nước tiểu, mồ hôi, nôn mửa, thở. Nếu không cung cấp đủ các chất này cơ thể sẽ bị co giật, tổn thương não, nguy hiểm hơn là dẫn đến tử vong

Cách phòng tránh bệnh tiêu chảy tại nhà

Ăn chín uống sôi đảm bảo vệ sinh 

Bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau để phòng tránh bệnh tiêu chảy ngay tại nhà:
  • Không ăn các thực phẩm chưa được chế biến kỹ như tiết canh, thực hiện chế độ ăn chín uống sôi, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm
  • Đảm bảo nguồn nước trong gia đình
  • Tăng cường vệ sinh môi trường sống, không gian sống
  • Thực hiện các biện pháp xử lý khi có người bị tiêu chảy cấp
  • Cập nhật thêm kiến thức về bệnh tiêu chảy

Kết luận

Vừa rồi Chi Bach Pharma đã cung cấp đến bạn những thông tin cần thiết về bệnh tiêu chảy. Hy vọng với chia sẻ trên sẽ giúp bạn có thêm kiến thức về căn bệnh này để phòng ngừa và điều trị đúng cách khi gặp phải.

Công ty TNHH Dược phẩm Chi Bách ( Chi Bach Pharma )

Đang xem: Tiêu chảy: khái quát, nguyên nhân, biến chứng và cách phòng ngừa

0 sản phẩm
0₫
Xem chi tiết
Giỏ Hàng